(binhthuan.gov.vn) Năm
2020, đại dịch COVID-19 đã tác động nghiêm trọng đến công tác an sinh xã hội
nói chung, chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT) nói riêng của
tỉnh Bình Thuận. Tuy nhiên BHXH tỉnh đã tích cực hỗ trợ người dân, doanh nghiệp
bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh, đồng thời quyết tâm thực hiện đạt mức cao nhất nhiệm
vụ đã được BHXH Việt Nam và UBND tỉnh giao.
Khó khăn từ dịch bệnh
Trong năm 2020, sự
bùng phát của dịch bệnh COVID-19 đã kìm hãm sự tăng trưởng ở hầu hết các ngành,
lĩnh vực, tỷ lệ thất nghiệp, thiếu việc làm tăng cao. Tại Bình Thuận, hầu hết
các doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp không bố trí được lao động làm việc, sản xuất
nên phải cắt giảm theo hình thức giảm hẳn hoặc nghỉ không lương. Các ngành như:
Du lịch, nhà hàng, khách sạn, thương mại, dịch vụ, giao thông vận tải, may mặc,
giày dép… bị ảnh hưởng khá nghiêm trọng. Nhiều doanh nghiệp hoạt động cầm chừng,
tạm ngưng hoạt động, tạm dừng sản xuất một phần hoặc dừng toàn bộ dây chuyền.
Thời gian qua, nhờ
làm tốt công tác phòng, chống dịch bệnh, nền kinh tế trong nước có dấu hiệu phục
hồi, nhưng tình hình sản xuất kinh doanh của các ngành nghề, lĩnh vực, các
doanh nghiệp ở Bình Thuận vẫn chưa khôi phục mạnh mẽ do ảnh hưởng của tình hình
chung trên thế giới. Bình Thuận là địa phương có nhiều doanh nghiệp hoạt động tập
trung chủ yếu ở các lĩnh vực dịch vụ du lịch, nhà hàng, khách sạn thu hút nhiều
du khách du lịch trong và ngoài nước; các doanh nghiệp lớn đều tập trung ở các
lĩnh vực may mặc, da giày xuất khẩu… Nhiều doanh nghiệp có doanh thu giảm dẫn đến
việc nợ lương và chậm trích đóng BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), bảo
hiểm tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp (BHTNLĐ-BNN), làm tăng số nợ.
Theo thống kê của
BHXH tỉnh, toàn tỉnh hiện có 757 doanh nghiệp (chiếm 47,7% trong tổng số doanh
nghiệp) điều chỉnh giảm tham gia BHXH, BHYT, BHTN cho 20.590 lao động (8.416
lao động thôi việc, chấm dứt hợp đồng lao động; 10.297 lao động nghỉ việc không
hưởng lương; 1.877 lao động nghỉ hưởng chế độ BHXH; 9.000 trường hợp không xác
nhận BHXH bảo lưu). Các ngành có nhiều lao động ngừng tham gia BHXH, BHYT, BHTN
chủ yếu là du lịch, khách sạn, nhà hàng với 8.407 lao động; ngành gia công giày
dép, may mặc 6.028 lao động; ngành vận tải 681 lao động; giáo viên mầm non
ngoài công lập 361 lao động…
Chủ động đảm bảo an
sinh xã hội
Do ảnh hưởng của dịch
bệnh, các đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn gặp nhiều khó khăn trong sản xuất,
kinh doanh… dẫn đến tình trạng nợ đọng, chậm đóng BHXH, BHYT vẫn tiếp tục diễn
ra. Để tháo gỡ khó khăn cho các đơn vị, doanh nghiệp, BHXH tỉnh đã tăng cường
thẩm định hồ sơ, giải quyết tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất đối với
các doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch. Đến 30/11/2020, BHXH tỉnh đã tiếp nhận
94 văn bản của đơn vị, doanh nghiệp, hội/hiệp hội doanh nghiệp đề nghị hướng dẫn
dừng đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất; đề nghị giãn đóng, miễn đóng, miễn lãi chậm
đóng, dừng đóng vào các quỹ BHXH, BHYT, BHTN; thông báo lao động nghỉ việc, ngừng
việc, nghỉ không hưởng lương; thông báo tạm ngừng hoạt động sản xuất kinh doanh
do gặp khó khăn bởi COVID-19… Qua rà
soát, thẩm định, BHXH tỉnh đã giải quyết hồ sơ 07 đơn vị, doanh nghiệp đề nghị
tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất, số lao động dừng đóng 514 người với số
tiền 4.176 triệu đồng. Trong đó có 04 doanh nghiệp/101 lao động dừng đóng từ
tháng 4 đến tháng 6/2020; 03 doanh nghiệp/413 lao động dừng đóng từ tháng 4 đến
tháng 12/2020.
BHXH tỉnh cũng đã tiếp
nhận và xác nhận kịp thời danh sách người lao động tạm hoãn thực hiện hợp đồng
lao động, nghỉ việc không hưởng lương bị ngừng việc do ảnh hưởng của dịch
COVID-19 (Quyết định số 15/2020/QĐ-TTg) của 119 đơn vị doanh nghiệp/6.412 lao động,
đạt tỷ lệ giải quyết hồ sơ 100%.
Công tác phát triển đối
tượng tham gia bảo hiểm vấp phải nhiều thách thức trong bối cảnh dịch bùng
phát. Với sự quan tâm chỉ đạo quyết liệt từ UBND tỉnh, công tác này từng bước
được gỡ khó. UBND tỉnh đã ban hành Quyết định giao chỉ tiêu phát triển đối tượng
tham gia BHXH, BHYT, BHTN cho các huyện, thị xã, thành phố. Từ đó, UBND huyện,
thị xã, thành phố giao chỉ tiêu cho các xã, phường thị trấn. Lấy kết quả phát
triển đối tượng tham BHXH, BHYT để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của người
đứng đầu các địa phương và đơn vị có liên quan. Đồng thời, chỉ đạo ngành Bưu điện
và các tổ chức chính trị xã hội vừa phối hợp tuyên truyền vừa là đại lý thu
BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình.
Việc trích kinh phí đảm
bảo hỗ trợ đóng BHYT có các đối tượng yếu thế như: Người thuộc hộ gia đình
nghèo, học sinh sinh viên, người thuộc gia đình làm nông nghiệp, lâm nghiệp,
ngư nghiệp và diêm nghiệp có mức sống trung bình trên địa bàn tỉnh… được UBND tỉnh
quan tâm triển khai kịp thời. Đặc biệt, trong kỳ họp HĐND tỉnh lần thứ XI (khóa
X) vừa qua, HĐND tỉnh đã thông qua Nghị quyết hỗ trợ thêm 10% mức đóng BHYT của
đối tượng cận nghèo. Như vậy, người trong hộ gia đình cận nghèo sẽ được ngân
sách Nhà nước hỗ trợ 100% mức đóng BHYT.
Về phía BHXH tỉnh, để
người dân dễ dàng tiếp cận hơn với các chính sách bảo hiểm, đơn vị đã đổi mới
cách tiếp cận, tăng cường ứng dụng CNTT, cải cách thủ tục hành chính trong công
tác thu, giải quyết chế độ BHXH, khám chữa bệnh BHYT, đẩy mạnh thanh toán bằng
các phương thức không dùng tiền mặt… duy trì đôn đốc, hướng dẫn, thông báo,
thông tin đến đơn vị, doanh nghiệp, người tham gia BHXH, BHYT thông qua dịch vụ
bưu chính, phương tiện điện tử, điện thoại, mạng xã hội. Việc tuyên truyền vận
động người dân tham gia BHXH, BHYT tự nguyện được triển khai rộng khắp trên các
phương tiện truyền thông điện tử, ứng dụng mạng xã hội (Zalo, Facebook,...).
Với những giải pháp
quyết liệt, tính đến ngày 30/11/2020, số người tham gia BHXH bắt buộc là 91.885
người, đạt 91,2% kế hoạch; tham gia BHXH tự nguyện là 9.399 người, đạt 92,5% kế
hoạch; tham gia BHTN là 82.949 người, đạt 89,8% kế hoạch; Tổng số người tham
gia BHYT là 1.007.248 người, đạt 96,3% kế hoạch. Tỷ lệ bao phủ BHYT đạt 87% dân
số. Toàn tỉnh đã thu được 2.149.859 triệu đồng, đạt 85,7% so với dự toán thu.
Ngoài ra, để đảm bảo
tốt nhất quyền lợi cho người tham gia, BHXH tỉnh đã xét duyệt, giải quyết kịp
thời cho 57.469 lượt người hưởng chế độ BHXH, BHTN, trong đó: hưởng BHXH dài hạn
1.241 người; BHTN 12.484 người; BHXH một lần 10.862 người và hưởng các chế độ
BHXH ngắn hạn 32.882 lượt người. Quỹ BHYT đã chi trả cho 1.865.723 lượt khám,
chữa bệnh của người tham gia BHYT với số tiền là 622.575 triệu đồng.
BHXH tỉnh đánh giá, dịch
COVID-19 đã tác động lớn đến việc mở rộng, phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm.
Tỷ lệ bao phủ BHYT mới đạt 87%, chưa đạt chỉ tiêu của Chính phủ giao năm 2020
(90%), đối tượng tham gia BHXN tự nguyện, BHYT chưa thật sự bền vững… Thời gian
tới, BHXH tỉnh sẽ tiếp tục tích cực phối hợp và thực hiện nhiều giải pháp đồng
bộ để thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BHTN được tốt hơn, đảm bảo hỗ trợ người
dân, doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh kịp thời./.
Hữu Tri