(binhthuan.gov.vn) Quá trình tham gia BHXH
của người lao động (NLĐ) là khoản tích lũy quý giá khi còn trẻ để về già có
lương hưu và thẻ BHYT miễn phí (được thanh toán 95% chi phí khám chữa bệnh (KCB).
NLĐ sẽ được hưởng lương hưu cao hơn khi đóng BHXH với mức cao và tích lũy thời
gian đóng dài. Chưa kể, lương hưu còn luôn được Nhà nước quan tâm, điều chỉnh
phù hợp để đảm bảo cuộc sống cho người nghỉ hưu.
Thời gian đóng dài, mức đóng cao thì mức
hưởng lương hưu sẽ cao
Trong giai
đoạn 2016-2022, cả nước đã giải quyết gần 763.000 người hưởng lương hưu (trung bình mỗi năm giải quyết cho khoảng 109.000 người). Trong đó, có khoảng 420.000 người đạt tỷ lệ hưởng lương hưu 75%, chiếm tỷ
lệ 55,2% số người được
giải quyết hưởng chế độ hưu trí. Hiện nay, ngành BHXH Việt Nam đang thực hiện
chi trả cho khoảng 2,7 triệu người
hưởng lương hưu. Trong
tổng số người hưởng này,
phần lớn có mức
hưởng từ 3 triệu
đồng/tháng đến dưới 7 triệu đồng/tháng với gần 1,9 triệu
người (chiếm
68,3% tổng
số người hưởng lương hưu trên cả nước). Bên
cạnh đó, nhiều trường hợp được hưởng mức
lương hưu cao do trong quá trình tham gia BHXH có mức tiền lương và thu nhập
làm căn cứ đóng BHXH cao (theo quy
định, NLĐ được đóng BHXH tối đa bằng 20 lần mức
lương cơ sở từng thời kỳ).
Theo thống
kê, hiện người đang được hưởng lương hưu cao nhất cả nước là hơn 120
triệu đồng/tháng. Có thể thấy, mức hưởng lương
hưu tỉ lệ thuận mới mức đóng BHXH, thời gian đóng BHXH. Có nghĩa là mức đóng
BHXH càng cao, thời gian đóng BHXH càng dài thì mức hưởng lương hưu cũng sẽ
càng cao. Lương hưu được coi là nguồn thu nhập ổn định nhất giúp NLĐ yên tâm
dưỡng già, đảm bảo tốt hơn cuộc sống độc lập mà không phải phụ thuộc vào con
cháu.
Ngoài lương
hưu hằng tháng, NLĐ còn được cấp thẻ BHYT miễn phí trong suốt thời gian nghỉ
hưu để được hưởng các quyền lợi KCB và chăm sóc sức khỏe do quỹ BHYT chi trả
với mức hưởng là 95%. Thực tế, cơ quan BHXH đã chi trả chi phí KCB BHYT hàng
trăm triệu đồng, thậm chí hàng tỉ đồng cho những người hưởng lương hưu bị mắc
bệnh nan y, hiểm nghèo… Trong giai đoạn tuổi già, nguy cơ đối mặt nhiều hơn với
ốm đau, bệnh tật nên với nguồn kinh phí KCB được chia sẻ từ quỹ BHYT sẽ giảm
bớt áp lực kinh tế cho con cháu của người nghỉ hưu. Không những thế trong thời
gian hưởng lương hưu, người hưởng lương hưu không may qua đời thì thân nhân của
họ còn được hưởng chế độ tử tuất với nhiều quyền lợi.
Lương hưu luôn được điều
chỉnh phù hợp để đảm bảo cuộc sống
Hiện tại, mức
hưởng lương hưu không cố định tại thời điểm nghỉ hưu mà định kỳ được điều chỉnh
tăng theo chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế phù
hợp với Ngân
sách Nhà nước và quỹ BHXH để đảm bảo cuộc sống của người nghỉ hưu. Từ
năm 2016 đến năm 2022, Chính phủ đã có 05 lần điều chỉnh lương hưu, trợ cấp BHXH hằng tháng với các mức
điều chỉnh tương
ứng: 8%
(năm 2016);
7,44% (năm 2017);
6,92% (năm 2018);
7,19% (năm 2019); 7,4% (năm 2022) trên mức lương hưu hiện hưởng.
Gần đây nhất, dù kinh tế khó khăn do ảnh hưởng của dịch
COVID-19 nhưng lương hưu vẫn được điều chỉnh với mức chung là 7,4% từ ngày
01/01/2022. Cụ thể, đối với người nghỉ
hưu trước ngày 01/01/1995 sau khi thực hiện điều chỉnh theo quy định (7,4%) mà
có mức lương hưu thuộc các trường hợp thấp thì lại tiếp tục được
điều chỉnh (tăng thêm 200.000 đồng
đối với
những người có mức lương hưu từ 2,3 triệu đồng/tháng trở xuống; tăng lên bằng 2,5 triệu đồng
đối với những người có mức lương hưu từ 2,3 triệu
đồng/tháng đến dưới 2,5 triệu đồng/tháng). Việc Chính phủ thường xuyên ban hành quy định
điều chỉnh mức hưởng lương hưu đã và đang góp phần quan trọng nhằm ổn định cuộc sống cho người nghỉ
hưu, thể
hiện sự quan tâm đặc biệt của Nhà nước đối với NLĐ khi hết tuổi lao động.
Bên cạnh đó, hệ thống chính
sách pháp luật BHXH, BHYT cũng ngày càng được hoàn thiện phù hợp với phát triển
kinh tế - xã hội của đất nước, đảm bảo quyền lợi cho người tham gia nói chung
và người nghỉ hưu nói riêng. Hiện nay, theo quy định, thời gian NLĐ tham gia
BHXH tối thiểu để hưởng lương hưu phải đủ 20 năm, dẫn tới nhiều người có thời
gian tham gia BHXH ngắn nên khi hết tuổi lao động, không tích lũy đủ số năm
đóng BHXH để hưởng lương hưu. Trước thực trạng này, dự thảo Luật BHXH sửa đổi
điều kiện hưởng chế độ hưu trí theo hướng giảm số năm đóng BHXH tối thiểu từ 20
năm xuống 15 năm nhằm tạo điều kiện cho NLĐ tham gia muộn, có thời gian tham
gia BHXH ngắn, được tiếp cận và thụ hưởng quyền lợi BHXH; bổ sung chế độ trợ
cấp thai sản nhằm tăng tính hấp dẫn, thu hút, tạo điều kiện để người dân tham
gia BHXH tự nguyện… Việc đề xuất sửa đổi Luật BHXH lần này nhằm cụ thể hóa các
mục tiêu mà Nghị quyết số 28-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã đề ra, cũng
chính nhằm đáp ứng được nguyện vọng của
đông đảo NLĐ mong muốn được hưởng lương hưu và có thẻ BHYT để chăm lo cuộc sống
và chăm sóc sức khỏe khi về già.
Có thể khẳng định, Quốc
hội và
Chính phủ luôn quan tâm và kịp thời
ban hành các chính sách phù hợp nhằm đảm bảo cuộc sống cho người hưởng lương hưu. Do đó,
NLĐ hoàn toàn yên tâm tham gia, tích lũy thời gian đóng BHXH để đủ điều kiện được hưởng chế độ hưu trí – “điểm tựa” an sinh vững chắc cho
NLĐ khi về già./.
Hữu Tri