(binhthuan.gov.vn) Bệnh Dại là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do virus dại gây ra. Bệnh lây truyền sang người qua vết cắn, vết cào của động vật bị mắc bệnh dại như chó, mèo… Hiện nay, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu bệnh Dại.

Theo thống kê của Bộ Y tế, giai đoạn từ năm 2019-2023 cả nước ghi nhận 375 ca tử vong do bệnh Dại. Trong năm 2023, cả nước ghi nhận 82 ca tử vong, tăng 12 ca so với năm 2022. Tại tỉnh Bình Thuận, trong năm 2023 đã ghi nhận 04 ca tử vong do bệnh Dại, tăng 01 ca so với năm 2022. Số ca mắc tại các huyện: Tuy Phong (01 ca); Bắc Bình (01 ca); Hàm Tân (01 ca) và thị xã La Gi (01 ca).

Bệnh Dại là bệnh viêm não tủy cấp tính do virus dại lây truyền từ động vật sang người. Đây là căn bệnh vô cùng nguy hiểm, người đã bị bệnh dại gần như tử vong 100%. Bệnh thường tăng cao vào mùa nắng nóng, gặp ở mọi lứa tuổi và hầu hết các trường hợp tử vong đều do không tiêm vắc xin. Mặc dù đây là căn bệnh nguy hiểm, tuy nhiên, nhiều người vẫn còn lơ là, chưa hiểu rõ về bệnh dại nên rất chủ quan hoặc điều trị sai cách gây nguy hiểm đến mạng.

Đầu tháng 02/2024, tỉnh Bình Thuận đã ghi nhận 01 trường hợp tử vong do nghi bệnh dại tại Hàm Tân. Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, bệnh nhân (nữ, 04 tuổi, sống tại thôn Phò Trì, xã Tân Thắng, huyện Hàm Tân) bị con chó nhỏ của nhà hàng xóm cắn nhiều nhát sâu vào vùng mặt, trán, quanh mắt, gò má khoảng 08-09 vết vào ngày 07/02/2024. Vết cắn sâu, gần khu vực thần kinh trung ương, tuy nhiên người nhà lại đưa bé đi điều trị bằng phương pháp của truyền thống, không xử lý vết thương bằng xà phòng, không đi tiêm phòng vắc xin dại, huyết thanh kháng dại.

Sau 07 ngày bị chó cắn, bệnh nhân lừ đừ, nôn ói được đưa đến Bệnh viện Đa khoa khu vực La Gi và chuyển vào Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới thành phố Hồ Chí Minh, với chẩn đoán bệnh Dại. Sau khi được các bác sĩ tư vấn, gia đình đưa bệnh nhân về nhà và tử vong vào ngày 15/2/2024. Về tình trạng con vật, sau khi cắn bệnh nhân, con vật có dấu hiệu hung dữ cắn các con chó khác, chảy nước bọt.

Ngay sau khi ghi nhận trường hợp nêu trên, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết, đơn vị đã thông báo ổ dịch lây truyền từ động vật sang người cho Cục thú Y tỉnh phối hợp điều tra, giám sát. Đồng thời chỉ đạo Trung tâm Y tế Hàm Tân, Phòng khám Đa khoa khu vực Tân Thắng tiến hành điều tra, giám sát ca dại, gia đình bệnh nhân và người thân trong gia đình bệnh nhân; tổ chức tuyên truyền vận động người nhà bị chó dại cào, cắn đi tiêm ngừa vắc xin phòng dại; tư vấn điều trị dự phòng bệnh dại đối với những người tiếp xúc có vết thương hở hoặc niêm mạc bị phơi nhiễm với nước bọt của bệnh nhân.

Bệnh Dại là một bệnh rất nguy hiểm và không có thuốc đặc trị. Cách duy nhất để ngăn ngừa bệnh Dại chính là tiêm vắc xin phòng Dại. Việc tiêm vắc xin phòng Dại hoàn toàn không gây hại đến sức khỏe bởi vì loại vắc xin này được sản xuất và phát triển từ virus gây bệnh Dại đã chết, do đó hoàn toàn không có khả năng gây bệnh dại, không gây mất trí nhớ hoặc các vấn đề về thần kinh như lời một số thông tin lan truyền không chính xác.

Tuy nhiên, cũng giống như cơ chế hoạt động của bất kỳ loại thuốc và vắc xin phòng bệnh nào, khi vắc xin tiêm vào cơ thể, đều có khả năng xảy ra các phản ứng nhẹ. Đây là những dấu hiệu cho biết rằng cơ thể đang phản ứng lại kích thích của vắc xin, tạo ra kháng thể chống lại hoạt động của virus gây bệnh Dại. Một số phản ứng thường gặp sau khi tiêm vắc xin phòng Dại là: đau nhức, sưng hoặc ngứa nơi tiêm thuốc, nhức đầu, buồn nôn, đau bụng, đau cơ, chóng mặt, nổi mề đay, đau khớp, sốt.

Ngành Y tế khuyến cáo, khi đã bị chó, mèo cắn, nếu không biết con vật có bị dại hay không, động thái đầu tiên bắt buộc là phải rửa vết thương đúng cách. Không tác động bàn tay vào vết thương, chỉ dội vết thương, cho xà phòng vào vết thương và xối rửa sạch thì virus dại sẽ trôi bớt đi và việc này cần phải làm càng sớm, càng tốt. Sau đó, đưa người bị chó, mèo cắn đến ngay các cơ sở y tế hoặc các điểm tiêm phòng vắc xin phòng Dại gần nhất để được các bác sĩ, nhân viên y tế khám, tư vấn và tiêm phòng Dại kịp thời cho từng trường hợp. Chỉ có tiêm phòng vắc xin và huyết thanh kháng dại mới ngăn ngừa không bị bệnh dại.

Ngoài ra, để phòng chống bệnh Dại lây truyền sang người, nếu nuôi chó, mèo cần thực hiện tiêm phòng đầy đủ cho chó, mèo nuôi và tiêm nhắc lại hàng năm theo khuyến cáo của ngành thú y. Không thả rông chó, mèo; chó ra đường phải được đeo rọ mõm; không đùa nghịch, trêu chọc chó, mèo. Khi phát hiện chó, mèo bị bệnh dại, nghi dại tuyệt đối không tiếp xúc để hạn chế sự lây nhiễm virus dại sang người đồng thời báo cáo ngay cho chính quyền, y tế, thú y xã/phường để có biện xử lý ngay con vật bị dại và những con vật đang sống tại đó./.

Hữu Tri