(binhthuan.gov.vn) Việc thực hiện chủ trương di dời các cơ sở phế liệu ra khỏi khu dân cư được các huyện, thị xã, thành phố triển khai đạt được nhiều kết quả. Tuy nhiên hiện nay, đang xuất hiện tình trạng các cơ sở tập kết, thu mua hoạt động trở lại. Điều này này đòi hỏi các ngành chức năng phải có những giải pháp mới phù hợp hơn.

Nhiều khó khăn, bất cập trong xử lý

Thành phố Phan Thiết là 01 trong 02 địa phương của tỉnh xuất hiện tình trạng các cơ sở tập kết, thu mua phế liệu tái hoạt động trở lại. Trước đó, vào cuối tháng 6/2021, thành phố Phan Thiết đã tiến hành di dời 113 điểm tập kết, thu mua phế liệu ra khỏi khu dân cư, đạt 100%. Đồng thời cho tồn tại tạm thời 07 điểm thu mua phế liệu. Tuy nhiên, từ cuối năm 2022, một số điểm thu mua phế liệu trước đây đã ngừng hoạt động quay trở lại thu mua, tập kết nhỏ lẻ trong ngày, cuối ngày chở đi nơi khác.

Trước thực trạng này, UBND thành phố đã tập trung tuyên truyền, vận động, kiểm tra, giám sát nhằm hạn chế, ngăn chặn tình trạng tái hoạt động, phát sinh mới các điểm thu mua, tập kết phế liệu trong khu dân cư theo chỉ đạo của UBND tỉnh. Tuy nhiên, do các chế tài, quy định xử phạt trong lĩnh vực này vẫn chưa cụ thể khiến cách xử lý của các địa phương vẫn còn lúng túng dẫn đến tình trạng một số cơ sở thu mua, tập kết tìm cách đối phó, chây ì trong việc di dời.

Nói về khó khăn trong công tác này, Chủ tịch UBND phường Phú Tài Nguyễn Quốc Duy cho biết, hiện nay trên địa bàn phường có 01 điểm tập kết, thu mua phế liệu chưa chịu di dời ra khỏi khu dân cư. Địa phương đã nhiều lần kiểm tra, lập biên bản làm việc nhắc nhở và yêu cầu cơ sở này cam kết ngừng hoạt động và di dời toàn bộ phế liệu ra khỏi khu dân cư, không được tái hoạt động trở lại và phải đảm bảo về công tác phòng cháy chữa cháy. Tuy nhiên, cơ sở này thường xuyên đóng cửa, vắng nhà trong giờ hành chính nên địa phương rất khó làm việc xử lý. Ngoài ra, khi địa phương kiểm tra thường xuyên thì cơ sở này tiến hành tạm ngừng thu mua phế liệu, chuyển sang mua bán phụ tùng xe cũ; khi ít kiểm tra, giám sát thì tiếp tục tái thu mua, tập kết phế liệu.

Một cơ sở thu mua, tập kết phế liệu trên đường Trần Quý Cáp, thành phố Phan Thiết

Tương tự, trên địa bàn phường Đức Long, thành phố Phan Thiết có 02 hộ chuyên thu mua, tập kết phế liệu chưa di dời ra khỏi khu dân cư. UBND phường Đức Long đã tổ chức kiểm tra về phòng cháy chữa cháy, đã ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính về phòng cháy chữa cháy. 02 hộ nêu trên đã chấp hành đóng tiền phạt và chấp hành cơ bản các quy định về đảm bảo an toàn về phòng cháy chữa cháy. Ngoài ra, hàng năm, Đoàn kiểm tra của thành phố và UBND phường Đức Long thường xuyên tổ chức nhiều đợt kiểm tra 02 cơ sở này. Qua các đợt kiểm tra, 02 hộ đều có trang bị bình chữa cháy, cơ bản đảm bảo an toàn về phòng cháy chữa cháy, không có tình trạng lấn chiếm vỉa hè, không gây mất trật tự an ninh. Do đó, Đoàn kiểm tra của thành phố và UBND phường Đức Long chỉ có thể tuyên truyền, vận động, đề nghị 02 hộ chấp hành chủ trương của tỉnh, di dời phế liệu ra khỏi khu dân cư. Qua kiểm tra lại, 02 hộ có chấp hành di dời phế liệu ra khỏi khu dân cư, tuy nhiên, sau thời gian kiểm tra lại tiếp tục hoạt động.

Hiện nay, các cơ sở thu mua phế liệu dưới dạng hộ gia đình kết hợp sản xuất, kinh doanh đang thuộc sự quản lý của UBND phường, xã quản lý; trong khi đó, các chế tài xử phạt vi phạm còn nhiều hạn chế, bất cập, chỉ có thể vận dụng các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành. Thực tế cho thấy, qua các đợt kiểm tra, nếu cơ sở đảm bảo điều kiện về phòng cháy chữa cháy thì vẫn hoạt động, vì ngành nghề thu mua phế liệu không phải là ngành nghề cấm hoặc ngành nghề có điều kiện. Mặt khác ngành nghề thu mua phế liệu chỉ có quy định cụ thể đối với trường hợp nhập khẩu phế liệu, đối với hộ thu mua phế liệu nhỏ lẻ, hộ gia đình, hiện nay vẫn chưa có hướng dẫn về điều kiện liên quan đến môi trường.

Sẽ sớm có chế tài xử phạt phù hợp

Theo Thượng tá Huỳnh Ngọc Liêm, Phó Giám đốc Công an tỉnh, vướng mắc hiện nay trong việc di dời các điểm thu mua, tập kết phế liệu ra khỏi khu dân cư cũng là khó khăn chung nhiều địa phương trong cả nước. Do đó các ngành chức năng cần linh hoạt trong cách thực hiện.

Phó Giám đốc Công an tỉnh, nhấn mạnh: Thực tế cho thấy, đã có địa phương thành công di dời các cơ sở phế liệu ra khỏi khu dân cư. Do đó, thành phố Phan Thiết hoàn toàn có thể thực hiện được điều này. Trước mắt, các xã, phường thị trấn cần làm tốt công tác vận động tuyên truyền người dân thực hiện nghiêm, cần thiết ký cam kết phải xác định rõ thời gian di dời và chế tài xử phạt nếu chậm trễ. Bên cạnh đó, có thể tham khảo Nghị định 45/2022/NĐ-CP của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường để áp dụng các biện pháp xử phạt đối với các cơ sở chây ì, không chịu di dời hoặc cố tình vi phạm.

Việc di dời các điểm tập kết, thu mua phế liệu ra khỏi khu dân cư là một chủ trương đúng nhằm đảm bảo vệ sinh môi trường, làm đẹp mỹ quan đô thị của thành phố Phan Thiết - vốn đang được định hướng phát triển thành một đô thị du lịch sinh thái hướng biển. Nếu không quyết liệt trong công tác này, sẽ tạo ra tiền lệ xấu trong công tác quản lý nhà nước, dẫn đến tái diễn tình trạng tập kết, thu mua phế liệu trong khu dân cư.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Phan Văn Đăng kiểm tra thực tế, vận động chủ cơ sở thu mua, tập kết phế liệu sớm di dời ra khỏi khu dân cư

Vừa qua, sau khi kiểm tra thực tế công tác di dời các điểm tập kết, thu mua phế liệu ra khỏi khu dân cư trên địa bàn thành phố Phan Thiết. Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Phan Văn Đăng đã yêu cầu UBND thành phố Phan Thiết tiếp tục tuyên truyền, vận động các điểm thu mua, tập kết phế liệu còn lại di dời ra khỏi khu dân cư trong thời gian sớm nhất. Đồng thời, thường xuyên kiểm tra đột xuất, đôn đốc nhắc nhở các cơ sở thu mua, tập kết phế liệu thực hiện nghiêm túc các cam kết đã ký với địa phương.

Về chế tài xử phạt, lãnh đạo UBND tỉnh giao Sở Tài nguyên và Môi trường khẩn trương phối hợp với các sở, ngành nghiên cứu các quy định pháp luật hiện hành, tham vấn ý kiến của của Bộ Tài nguyên và Môi trường để có quy định cụ thể hơn về chế tài xử phạt.

Chủ tịch UBND thành phố Phan Thiết Phan Nguyễn Hoàng Tân cho biết: Quan điểm của thành phố là trong khu dân cư dứt khoát không có điểm tập kết, thu mua phế liệu. Thời gian tới, UBND thành phố tiếp tục thực hiện nghiêm chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh sẽ sớm di dời dứt điểm các điểm tập kết, thu mua phế liệu ra khỏi khu dân cư. Quá trình thực hiện, chính quyền thành phố căn cứ theo điều kiện thực tế, hoàn cảnh kinh tế của các hộ kinh doanh phế liệu để có phương án phù hợp./.

Hữu Tri