(binhthuan.gov.vn) Mã số vùng trồng hiện được xem như “tấm vé thông hành” cho nông sản đi xa bởi khi được cấp mã số, sản phẩm của vùng trồng sẽ đáp ứng điều kiện xuất khẩu chính ngạch. Do đó, ngành Nông nghiệp tỉnh đang khuyến khích, hỗ trợ các tổ chức, cá nhân đăng ký mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói, nhằm tạo “hộ chiếu” cho nông sản vươn ra thế giới.

Tại Bình Thuận, được sự quan tâm hỗ trợ từ trung ương, địa phương, sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan quản lý Nhà nước và chính quyền địa phương cũng như người dân, doanh nghiệp nên công tác thiết lập và giám sát vùng trồng đã từng bước đi vào quỹ đạo ổn định. Thực hiện nghiêm túc việc cập nhật dữ liệu của vùng trồng, cơ sở đóng gói trên cơ sở dữ liệu quốc gia về mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói xuất khẩu. Đến nay, toàn tỉnh có tổng số 101 mã số vùng trồng thanh long, 03 mã số vùng trồng xoài, 02 mã số vùng trồng sầu riêng, 33 mã số cơ sở đóng gói thanh long được nước nhập khẩu phê duyệt.

Bà Nguyễn Thị Phương Vinh - Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Bình Thuận cho biết, năm 2022, diện tích xoài trên địa bàn toàn tỉnh hơn 3,668 ha, trong đó có hơn 3,080 ha cho sản phẩm, năng suất trung bình khoảng 8,6 tấn/ ha, sản lượng 26,720 tấn. Hiện đã có 04 mã vùng trồng xuất khẩu cho các thị trường Newzeland, Hàn Quốc, Úc, Hoa Kỳ, đối với thị trường Trung Quốc đang chờ nước bạn phê duyệt 01 mã số vùng trồng với diện tích mỗi mã là 23 ha của Tổ Hợp tác xoài Đài Loan xã Tân Đức; 01 mã số vùng trồng cấp trực tuyến theo yêu cầu quy định tại Điều 64 Luật Trồng trọt với diện tích 3,5 ha cho hộ sản xuất Huỳnh Văn Hên tại xã Tân Đức, huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận.

Bà Nguyễn Thị Phương Vinh cũng cho biết thêm, mã số vùng trồng và mã số cơ sở đóng gói được coi như là tấm vé “vào cửa” của xoài Việt Nam sang các nước, tuy nhiên xoài muốn xuất khẩu được còn cần tuân thủ theo yêu cầu riêng của khách hàng.

Thời gian qua, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Bình Thuận đã thực hiện tốt công tác tham mưu, chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương trên địa bàn tỉnh thiện các nhiệm việc thiết lập và giám sát các vùng trồng theo hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Cục Bảo vệ thực vật.

UBND huyện, thị, thành phố cũng đã tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, vận động các tổ chức, cá nhân đăng ký cấp mã số vùng trồng và mã số cơ sở đóng gói. Đồng thời, hướng dẫn các tổ chức, cá nhân về quy trình thiết lập và giám sát vùng trồng và cơ sở đóng; trình tự hồ sơ, thủ tục xin cấp mã số theo hướng dẫn. Thường xuyên kiểm tra, giám sát việc duy trì các điều kiện thiết lập vùng trồng và cơ sở đóng gói trên địa bàn. Ngoài ra, tăng cường công tác tập huấn, hướng dẫn nông dân trong vùng trồng áp dụng thực hiện sản xuất nông nghiệp tốt (GAP); vệ sinh đồng ruộng, thu dọn tàn dư thực vật bị nhiễm sinh vật gây hại; các biện pháp quản lý sâu bệnh hại, đặc biệt quản lý sinh vật gây hại theo yêu cầu kiểm dịch thực vật của các nước nhập khẩu; sử dụng thuốc bảo vệ thực vật an toàn, hiệu quả…

Việc xây dựng mã số vùng trồng trên cây ăn trái đã giúp chuyển biến nhận thức của bà con nhà vườn, trong việc ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, từng bước tạo ra sản phẩm chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm và truy xuất được nguồn gốc sản phẩm, nhờ vậy đáp ứng được yêu cầu khắt khe của thị trường các nước nhập khẩu, đem lại hiệu quả kinh tế cao hơn, so với canh tác theo kiểu truyền thống.

Tuy nhiên, theo Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Bình Thuận, việc cấp mã số vùng trồng và mã số cơ sở đóng gói xuất khẩu các nông sản lợi thế của địa phương vẫn còn nhiều khó khăn. Mặc dù đã có các văn bản phối hợp thực hiện quy định về dẫn thiết lập mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói gửi về địa phương, tuy nhiên hiện nay các địa phương chưa thật sự triển khai, phối hợp hiệu quả. Đặc biệt các xã có mã số vùng trồng, mặc dù đã được hướng dẫn nhưng vẫn chưa chủ động trong việc thực hiện đề nghị giám sát. Bên cạnh đó, các vùng trồng đứng tên theo xã do diện tích lớn, nhiều hộ dân tham gia nên công tác rà soát, quản lý còn gặp nhiều khó khăn; việc ghi chép không được thực hiện thường xuyên; nông dân tham gia tại các vùng trồng chưa có đủ kiến thức các quy định về vùng trồng do đó rất khó khăn trong quản lý, giám sát việc sử dụng các mã số vùng trồng này.

Song song với thiết lập và cấp mã số vũng trồng, từ năm 2018 đến nay, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Bình Thuận đã thực hiện giám sát và thu hồi thu hồi 57 mã số vùng trồng, 68 mã số cơ sở đóng gói. Các đối trường hợp bị thu hồi rơi vào các trường hợp không đủ diện tích, không thực hiện giám sát; hoặc không có nhu cầu tiếp tục sử dụng mã nên chủ động đề nghị thu hồi.

Hiện nay, đa phần các nước như: Mỹ, Australia, Nhật Bản, Hàn Quốc và gần nhất là Trung Quốc… đều đưa ra yêu cầu chỉ có nông sản được sản xuất từ vùng trồng, cơ sở đóng gói mới được phép xuất khẩu. Do đó, việc thiết lập và cấp mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói nông sản là yêu cầu bắt buộc của các thị trường và thông lệ quốc tế nhằm tuân thủ quy định của các nước nhập khẩu về kiểm dịch thực vật, an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc.

Để nâng cao công tác cấp và quản lý mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói phục vụ xuất khẩu, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã yêu cầu Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật thực hiện và chịu trách nhiệm toàn bộ việc thiết lập, kiểm tra thực tế, hoàn thiện hồ sơ, cấp mã số và bảo đảm duy trì các điều kiện kỹ thuật đối với các mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói đã cấp; trong đó, thực hiện thu hồi mã số đã cấp với các vùng trồng, cơ sở đóng gói không đáp ứng quy định của nước nhập khẩu hoặc theo yêu cầu của nước nhập khẩu hoặc phát hiện vi phạm quy định về kiểm dịch thực vật, an toàn thực phẩm nhiều lần hoặc phát hiện gian lận, tranh chấp trong sử dụng mã số.

UBND các huyện, thị xã, thành phố tăng cường thông tin, hướng dẫn các vùng trồng và cơ sở đóng gói thực hiện vùng trồng, cơ sở đóng gói theo quy định và tuân thủ yêu cầu của nước nhập khẩu. Đối với các tổ chức, cá nhân có nhu cầu đăng ký mã số vùng trồng và mã số cơ sở đóng gói cần chủ động nghiên cứu, tuân thủ các quy định tại quy trình thiết lập và giám sát vùng trồng và quy trình thiết lập và giám sát cơ sở đóng gói, cũng như yêu cầu riêng của từng nước nhập khẩu…

TT Dân