(binhthuan.gov.vn) Chiều ngày 28/8/2024, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị trực tuyến về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).

Tham dự Hội nghị tại điểm cầu tỉnh Bình Thuận có đồng chí Nguyễn Hoài Anh - Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hồng Hải; lãnh đạo các cơ quan là Thành viên Ban Chỉ đạo chống khai thác IUU của tỉnh; đại diện lãnh đạo UBND các huyện, thị xã, thành phố vùng biển; một số doanh nghiệp thủy sản xuất khẩu sang thị trường Châu Âu.

Toàn cảnh Hội nghị tại điểm cầu tỉnh Bình Thuận

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, sau gần 07 năm (2017 - 2024) chống khai thác IUU, gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” của Ủy ban Châu Âu (EC) và qua 04 đợt thanh tra của EC đến nay tình hình chống khai thác IUU của nước ta đã đạt được một số kết quả tích cực: Khung pháp lý đã hoàn thiện theo Khuyến nghị của EC; công tác quản lý đội tàu, theo dõi, kiểm soát và giám sát hoạt động tàu cá được tăng cường; các quy định về truy xuất nguồn gốc thuỷ sản khai thác được thực hiện chặt chẽ hơn trước; công tác thực thi pháp luật, xử lý các hành vi khai thác IUU đạt được một số kết quả quan trọng; việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình tàu cá được thực hiện nghiêm túc; đã xây dựng cơ sở dữ liệu nghề cả Quốc gia (VNFishbase)… EC đánh giá cao quyết tâm chính trị của Việt Nam, đặc biệt là sự quan tâm, chỉ đạo quyết liệt của cấp Trung ương.

Tuy nhiên, khâu chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện tại địa phương còn nhiều hạn chế, dẫn đến một số nhiệm vụ chuyển biến còn rất chậm, chưa đáp ứng yêu cầu theo Khuyến nghị của EC tại đợt thanh tra lần thứ 4 vào tháng 10/2023. Nhất là tình trạng tàu cá, ngư dân Việt Nam vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài tại một số địa phương tiếp tục diễn biến phức tạp; việc thực hiện các quy định về đăng ký, cấp giấy phép khai thác thuỷ sản đến nay nhiều địa phương vẫn chưa hoàn thành; công tác theo dõi, kiểm soát và giám sát hoạt động tàu cá trên biển, xuất nhập bến, ra vào cảng tại nhiều địa phương còn chưa thực hiện nghiêm túc theo quy định; sản lượng thuỷ sản khai thác được giám sát phục vụ cho công tác truy xuất nguồn gốc tỷ lệ còn rất thấp; công tác thực thi pháp luật, xử lý vi phạm khai thác IUU còn thấp, chưa đồng đều, thống nhất ở các địa phương. 

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hồng Hải phát biểu tại Hội nghị

Tại Hội nghị, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hồng Hải cho biết, tỉnh Bình Thuận có 7/10 đơn vi ̣hành chính cấp huyện thuộc vùng biển, với 43 xã, phường, thị trấn có tàu thuyền khai thác thủy sản. Toàn tỉnh hiện có 8.470 tàu cá chiều dài từ 06 mét trở với trên 50.000 lao động trực tiếp đánh bắt hải sản, là địa phương có số lượng tàu cá đứng thứ 02 cả nước, chỉ sau tỉnh Kiên Giang.

Trong thời gian qua, UBND tỉnh đã quán triệt, triển khai quyết liệt các nhiệm vụ, giải pháp chống khai thác IUU theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; đặc biệt, tỉnh đã nghiêm túc nhìn nhận những tồn tại, hạn chế mà Đoàn công tác Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã chỉ ra trong tháng 5/2024. Trên cơ sở đó, tỉnh Bình Thuận đã xây dựng kế hoạch khắc phục với 08 nhóm nhiệm vụ trọng tâm, 32 đầu công việc, có mốc tiến độ cụ thể giao trách nhiệm cho từng Sở, ngành, đơn vị, chính quyền cấp huyện, cấp xã, khu phố, thôn, xóm tổ chức thực hiện. Trong đó, đưa Cảng cá La Gi vào trọng điểm để chỉ đạo chấn chỉnh công tác kiểm soát chống khai thác IUU, sửa chữa hạ tầng, khắc phục ô nhiễm môi trường; yêu cầu cập nhật tiến độ hàng tuần kết quả công việc về quản lý đội tàu; giám sát hành trình tàu cá; thống kê tàu cá cập cảng, giám sát sản lượng qua cảng, thực hiện khai báo qua Hệ thống eCDT; xử lý, xử phạt các hành vi khai thác IUU. Riêng công tác quản lý, giám sát tàu cá có nguy cơ cao vi phạm vùng biển ngoài, tỉnh đã rà soát các yếu tố để lập danh sách 173 tàu cá có nguy cơ cao, giao lực lượng chức năng, chính quyền và đoàn thể các địa phương phân công cán bộ, đảng viên theo dõi, giám sát chặt chẽ từng trường hợp, đồng thời thông báo đến lực lượng chấp pháp trên biển kiểm tra, giám sát quá trình tàu hoạt động trên biển. Kết quả, từ tháng 2/2023 đến tháng 8/2024, tỉnh Bình Thuận chưa phát hiện tàu cá vi phạm khai thác thuỷ sản ở vùng biển nước ngoài.

Về công tác quản lý, xử lý tàu cá “3 không”, Phó Chủ tịch UBND tỉnh cho biết trong thời gian qua UBND tỉnh đã chỉ đạo cơ quan chức năng, chính quyền địa phương triển khai quyết liệt việc rà soát, thống kê, lập danh sách tàu cá “3 không” đến từng khu phố, thôn, xóm; giao chính quyền địa phương quản lý chặt chẽ không để phát sinh; giao các lực lượng chức năng kiểm soát không cho xuất bến khi tàu cá chưa thực hiện các thủ tục giấy tờ theo quy định; UBND tỉnh đã phê duyệt, công bố danh sách tàu cá “3 không” theo đúng hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; đến nay, các cơ quan chuyên môn của tỉnh đã tiếp nhận, xử lý 1.956 hồ sơ đăng ký/tổng số 2.531 tàu cá tồn đọng, chưa đăng ký theo Thông tư 06/2024/TT-BNNPTNT, đạt tỷ lệ 77,3%; còn lại 575 tàu cá đang được các địa phương trong tỉnh đôn đốc, khẩn trương thực hiện, phấn đấu hoàn thành cấp đăng ký cho 100% tàu cá trước ngày 15/9/2024.

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, sau 4 đợt EC thanh tra, công tác chống khai thác IUU của Việt Nam đã có nhiều chuyển biến, nhưng vẫn chưa đạt được mục đích mong muốn, trong đó vẫn còn tình trạng tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài, việc ngắt kết nối thiết bị giám sát hành trình tàu cá còn xảy ra nhiều, tàu cá “3 không” vẫn còn tồn tại, việc quản lý và thực thi pháp luật còn chưa nghiêm tại một số địa phương…

Trong thời gian tới, Thủ tướng Chính phủ đề nghị xử lý trách nhiệm của Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh nếu để tình trạng vi phạm IUU gia tăng tại địa phương. Với mục tiêu phải gỡ được “Thẻ vàng” trong đợt thanh tra lần 5 của EC sắp tới, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các ngành, các cấp, các địa phương vùng biển phải giám sát chặt chẽ đội tàu, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật; truy xuất nguồn gốc thủy sản rõ ràng. Tham mưu Chính phủ xử lý nghiêm 100% trường hợp vi phạm IUU, đưa ra xét xử các trường hợp vi phạm vùng biển nước ngoài và các cá nhân, tổ chức móc nối, cấu kết đưa tàu cá khai thác thuỷ sản trái phép…

Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương vận dụng triệt để quy định tại Nghị quyết số 04/2024/NQ-HĐTP của Hội đồng thẩm phán Tòa án Nhân dân tối cao với hành vi liên quan đến khai thác, mua bán, vận chuyển trái phép thủy sản để xử lý nghiêm các hành vi khai thác thuỷ sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài và ngắt, gửi, vận chuyển thiết bị thiết bị giám sát hành trình tàu cá trái quy định của pháp luật.

Nguyễn Phương