Khó khăn, vướng mắc và giải pháp trong xây dựng, quản lý, khai thác Tủ sách pháp luật
(binhthuan.gov.vn) Tủ sách pháp luật tại xã, phường,
thị trấn có ý nghĩa rất quan trọng đối với việc nhận thức pháp luật của cán bộ
và nhân dân, để Tủ sách pháp luật (TSPL) hoạt động có hiệu quả đòi hỏi không
chỉ riêng ngành Tư pháp, mà còn là sự chỉ đạo, điều hành của các cấp, các ngành
liên quan, phải có sự phối hợp đồng bộ trong công tác triển khai, một nhân tố
quan trọng khác đó là công tác tuyên truyền để cán bộ, nhân dân hiểu, thấm và
tuân thủ pháp luật.
Việc xây
dựng TSPL ở cơ sở là một trong những hoạt động nhằm tăng cường tuyên truyền,
phổ biến pháp luật rộng rãi trong cán bộ, nhân dân. Ở một số địa phương, TSPL đã được duy trì và phát huy hiệu
quả, là công cụ truyền tải những chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật
của Nhà nước. Thực tế nếu được quan tâm và đầu tư đúng mức thì hiệu quả tuyên
truyền của TSPL sẽ còn phát huy hiệu quả hơn nữa. Những năm qua, mô hình TSPL
được xây dựng, duy trì ở xã, phường, thị trấn và nhiều cơ quan, đơn vị. Không
thể phủ nhận hiệu quả tích cực của TSPL đối với công tác tuyên truyền, phổ
biến, giáo dục pháp luật. Tuy nhiên, để TSPL thực sự phát huy lợi ích thiết
thực, công tác quản lý, khai thác cần được các cấp, ngành quan tâm hơn nữa. TSPL
đa số được đặt tại Trung tâm học tập cộng đồng xã và điểm Bưu điện văn hóa các
xã, thị trấn, trường học và nhà văn hóa các khu dân cư với nhiều đầu sách phục
vụ nhu cầu tra cứu của Nhân dân, thực hiện luân chuyển các đầu báo pháp luật và
cập nhật nhiều đầu sách mới, góp phần thu hút nhiều lượt người dân tới đọc
sách, báo, tạo thói quen chủ động tìm hiểu pháp luật.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả
đạt được, công tác xây dựng, quản lý, khai thác TSPL vẫn còn những hạn chế như:
Do sự phổ biến, thông dụng việc truy cập thông tin trên mạng internet nên kinh
phí bổ sung sách, tài liệu cho mô hình TSPL truyền thống phần nào bị hạn chế;
nhân lực phụ trách TSPL hiện nay chủ yếu là cán bộ tư pháp - hộ tịch cấp xã,
cán bộ văn phòng các cơ quan cùng lúc kiêm nhiệm nhiều việc, ảnh hưởng trực
tiếp đến hiệu quả quản lý, khai thác TSPL. Mặt khác, số lượng văn bản quy phạm
pháp luật quá nhiều, thường xuyên có sự thay đổi nên việc cập nhật, bổ sung kịp
thời văn bản mới cho TSPL gặp nhiều khó khăn. Số lượng đầu sách hiện nay tại
các TSPL chưa phong phú, chưa đáp ứng nhu cầu của số đông người đọc.
Khó khăn,
hạn chế, vướng mắc xây dựng, quản lý, khai thác Tủ sách pháp luật tại xã,
phường, thị trấn hiện nay:
Một số cơ quan, đơn vị, địa phương duy trì TSPL còn mang tính hình thức, chưa
phát huy hiệu quả, gây lãng phí nguồn lực; số lượng đầu sách chưa phong phú,
nhiều văn bản quy phạm pháp luật được sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ hằng năm
tương đối nhiều làm cho việc cập nhật, thay thế gặp khó khăn. Một số nơi, khi
văn bản pháp luật được bổ sung đến Tủ sách thì đã lạc hậu. Một số địa phương
chưa kịp thời chỉ đạo thực hiện việc sáp nhập với thư viện xã, điểm bưu điện
văn hóa xã, Trung tâm học tập cộng đồng. Công tác tuyên truyền, phổ biến việc
khai thác TSPL để người dân đến tìm đọc còn hạn chế. Mặt khác, chỉ khi nào có
yêu cầu nhiệm vụ hoặc phát sinh quyền, nghĩa vụ liên quan đến lĩnh vực nào đó
thì cán bộ, người dân mới tìm hiểu mà chưa có thói quen chủ động tự tìm hiểu.
Bên cạnh đó, sự phát triển của CNTT hiện nay dẫn đến nhiều cán bộ, công chức và
Nhân dân chủ yếu khai thác, tìm hiểu pháp luật qua Công báo điện tử của Chính
phủ, các Trang TTĐT, nên TSPL, bộ phận sách, tài liệu pháp luật của Bưu điện
văn hóa, Trung tâm học tập cộng đồng tại cấp xã ở nhiều nơi kém hiệu quả và có
xã không còn duy trì hoạt động.
Giải pháp
nâng cao chất lượng xây dựng, quản lý, khai thác Tủ sách pháp luật tại xã,
phường, thị trấn hiện nay: Tiếp
tục thực hiện nghiêm túc Quyết định số 14/2019/QĐ-TTG ngày 13/3/2019 của Thủ
tướng Chính phủ về xây dựng, quản lý, khai thác tủ sách pháp luật. Tiến hành rà
soát, đánh giá hiệu quả, xác định nhu cầu sử dụng, khai thác tủ sách pháp luật;
thực hiện quy trình cập nhật sách, tài liệu pháp luật trên TSPL điện tử quốc
gia, xác định nhu cầu sử dụng TSPL tại các địa phương, đơn vị để có giải pháp
hiệu quả; phát huy hơn nữa hiệu quả TSPL, thu hút người dân đến đọc, tìm hiểu,
vấn đề quan trọng vẫn là tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân về TSPL,
cũng như văn hóa đọc. Đổi mới trong quản lý và khai thác TSPL tại cơ quan, đơn
vị, để TSPL thực sự trở thành một kênh tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp
luật hiệu quả, góp phần quan trọng vào việc tuyên truyền quan điểm, chủ trương,
đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, giúp người dân sống và
làm việc theo Hiến pháp và pháp luật; thường xuyên thông tin, tuyên truyền về TSPL,
vận động, giới thiệu cho cán bộ, công chức và Nhân dân đến nghiên cứu, đọc, mượn
sách, báo, tài liệu pháp luật; kịp thời thông báo nội dung sách, báo, tài liệu
pháp luật mới trên các bảng tin, trạm tin, loa truyền thanh, trang tin điện tử
để tạo điều kiện thuận tiện cho người đọc tìm hiểu, đọc, mượn sách, báo, tài
liệu pháp luật của TSPL; tổ chức triển lãm, giới thiệu sách, tài liệu pháp luật
vào dịp tổ chức Ngày sách Việt Nam, Ngày Pháp luật 09/11, sinh hoạt Câu lạc bộ,
thi tìm hiểu pháp luật hoặc sự kiện khác để nâng cao hiệu quả khai thác TSPL; thực
hiện trao đổi, luân chuyển sách, tài liệu pháp luật giữa TSPL với Tủ sách tự
quản ở cộng đồng và các thiết chế văn hóa - thông tin cơ sở khác trên địa
bàn./.
Hải Lam Phương