Quy định về kiểm soát quyền lực và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác cán bộ
Ngày 11/7/2023,
Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã ban hành Quy định số 114-QĐ/TW về kiểm soát
quyền lực và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác cán bộ. Quy định
đã chỉ rõ các hành vi lợi dụng, lạm dụng chức vụ, quyền hạn, hành vi chạy chức,
chạy quyền, cụ thể:
Hành vi lợi dụng, lạm dụng chức vụ, quyền hạn: Dùng uy tín, ảnh hưởng của bản thân và người có quan hệ gia đình gợi ý, tác
động, gây áp lực để người khác quyết định, chỉ đạo, tham mưu, đề xuất, nhận
xét, đánh giá, biểu quyết, lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu giới thiệu nhân sự, bỏ
phiếu bầu theo ý mình. Để người có quan hệ gia đình, người có mối quan hệ thân
quen lợi dụng chức vụ, quyền hạn, uy tín của bản thân tác động, thao túng, can
thiệp vào các khâu trong công tác cán bộ. Lồng ghép ý đồ cá nhân khi thực hiện
các khâu trong công tác cán bộ vì động cơ, mục đích vụ lợi hoặc có lợi cho nhân
sự trong quá trình thực hiện công tác cán bộ.
Chỉ đạo, tham mưu các khâu trong công tác cán bộ theo quy định tại khoản 1,
Điều 2 của Quy định này đối với nhân sự không đủ điều kiện, tiêu chuẩn; không
đúng nguyên tắc, quy định, quy trình, quy chế, quyết định. Trì hoãn, không thực
hiện khi thấy bất lợi hoặc chọn thời điểm có lợi đối với nhân sự theo ý mình để
thực hiện quy trình công tác cán bộ. Khi nhận được đơn, thư phản ánh, tố cáo
hoặc biết nhân sự có hành vi tham nhũng, tiêu cực trong công tác cán bộ nhưng
thỏa hiệp, dung túng, bao che không xử lý theo thẩm quyền, xử lý không đúng quy
định hoặc không báo cáo cấp có thẩm quyền xử lý.
Xác nhận, chứng thực, nhận xét, đánh giá mang tính áp đặt, không đúng bản
chất, không đúng sự thật hoặc làm giả, làm sai lệch nội dung hồ sơ nhân sự, kết
quả bầu cử, lấy phiếu giới thiệu, phiếu tín nhiệm, xét tuyển, thi tuyển nhằm có
lợi cho nhân sự hoặc để đạt mục đích cá nhân. Cung cấp hoặc tiết lộ thông tin,
tài liệu, hồ sơ cán bộ, đảng viên cho tổ chức và cá nhân không có thẩm quyền,
trách nhiệm, nhất là những thông tin, tài liệu, hồ sơ nhân sự đang trong quá
trình thực hiện quy trình công tác cán bộ.
Hành vi chạy chức, chạy quyền: Trực tiếp hoặc gián tiếp môi giới, đưa và nhận hối lộ nhằm giúp cho người
khác có được vị trí, chức vụ, quyền lợi.
Tặng quà, tiền, bất động sản hoặc các lợi ích vật chất, phi vật chất khác, sắp
xếp các hoạt động vui chơi, giải trí cho người có thẩm quyền, trách nhiệm nhằm
mục đích có được sự ủng hộ, tín nhiệm, vị trí, chức vụ, quyền lợi. Chạy tuổi,
thâm niên công tác, danh hiệu thi đua, khen thưởng, bằng cấp, phân công, bổ
nhiệm, giới thiệu ứng cử, chỉ định, điều động, luân chuyển, biệt phái, phong,
thăng quân hàm... nhằm mục đích đủ tiêu chuẩn, điều kiện, có được chức vụ,
quyền lợi.
Lợi dụng các mối quan hệ thân quen hoặc sử dụng lợi thế, vị trí công tác,
uy tín của người khác để tác động, tranh thủ, gây sức ép với người có thẩm
quyền, trách nhiệm nhằm mục đích có được vị trí, chức vụ, quyền lợi. Lợi dụng
việc nắm được thông tin nội bộ hoặc thông tin bất lợi của tổ chức, cá nhân để
đặt điều kiện, gây sức ép đối với người có thẩm quyền, trách nhiệm trong việc
phân công, bổ nhiệm, giới thiệu, đề cử, chỉ định bản thân. Dùng lý lịch, xuất
thân gia đình, thành tích công tác của bản thân để đặt ra yêu cầu vô lý đối với
tổ chức, cá nhân có thẩm quyền, trách nhiệm nhằm có được vị trí, chức vụ, quyền
lợi.
Các hành vi tiêu cực khác như: Gặp gỡ, tiếp xúc, trao đổi với nhân sự trái quy định trong quá trình thực
hiện công tác cán bộ. Nhũng nhiễu, gây khó khăn, phiền hà, kéo dài thời gian,
đặt điều kiện đối với nhân sự và cơ quan trình nhân sự. Thiếu trách nhiệm
hoặc vì động cơ cá nhân làm thất lạc, mất hồ sơ cán bộ thuộc thẩm quyền quản
lý. Làm giả, làm sai lệch hồ sơ, tài liệu để được xem xét, thực hiện quy
định, quy trình, quy chể, quyết định về công tác cán bộ. Báo cáo, lập hồ
sơ, kê khai lý lịch đảng viên, lý lịch cán bộ, nhất là lịch sử bản thân và gia
đình không đầy đủ, không trung thực. Trực tiếp, thông qua người khác, lợi
dụng phương tiện thông tin đại chúng, mạng xã hội đưa thông tin không đúng sự
thật, xuyên tạc, kích động, gây mất đoàn kết nội bộ, ảnh hưởng xấu đến công tác
cán bộ.
Trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng, tập thể lãnh
đạo: Lãnh đạo, chỉ đạo chấp hành nghiêm nguyên tắc, quy
định, quy trình, quy chế, quyết định về công tác cán bộ; thường xuyên kiểm tra,
giám sát các cơ quan tham mưu, cơ quan cấp dưới và cán bộ, công chức thuộc thẩm
quyền quản lý; chấn chỉnh, xử lý kịp thời, nghiêm minh hành vi vi phạm; nắm tình
hình, dư luận cán bộ, đảng viên và Nhân dân, kịp thời xem xét, giải quyết góp
phần nâng cao hiệu quả công tác cán bộ. Rà soát, sửa đổi, bổ sung, ban hành
theo thẩm quyền quy định, quy trình, quy chế, quyết định về công tác cán bộ,
bảo đảm chủ trương, nguyên tắc của Đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ,
sát với thực tiễn địa bàn, đơn vị; xác định rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân
trong từng khâu của công tác cán bộ, bảo đảm khách quan, công khai, minh bạch.
Bảo vệ, khen thưởng kịp thời cá nhân phát hiện, phản ánh, tố cáo vi phạm trong
công tác cán bộ. Xử lý nghiêm người lợi dụng Quy định này để tố cáo, lan truyền
thông tin sai sự thật nhằm hạ uy tín người khác. Chuyển đổi vị trí công tác,
địa bàn, lĩnh vực đối với cán bộ tham mưu, theo dõi, phụ trách công tác cán bộ
vi phạm kỷ luật, có dư luận xấu hoặc khi cần thiết.
Không bố trí người có quan hệ gia đình đồng thời đảm nhiệm các chức danh có
liên quan gồm: Thành viên trong cùng ban thường vụ cấp ủy, ban cán sự đảng,
đảng đoàn; tập thể lãnh đạo cơ quan, đơn vị. Người đứng đầu và cấp phó của
người đứng đầu trong cùng địa phương, cơ quan, đơn vị. Người đứng đầu cấp ủy
đảng hoặc người đứng đầu cơ quan hành chính và người đứng đầu các cơ quan: Nội
vụ, thanh tra, tài chính, ngân hàng, thuế, hải quan, công thương, kế hoạch đầu
tư, tài nguyên môi trường, quân đội, công an, toà án, viện kiểm sát ở Trung
ương hoặc cùng cấp ở một địa phương.
Trong trường hợp không có phương án nhân sự đáp ứng yêu cầu mà nhân sự là
người có quan hệ gia đình được tín nhiệm cao phải báo cáo và được sự đồng ý của
cấp ủy cấp trên trực tiếp trước khi bố trí. Đối với chức danh thuộc diện cấp
ủy, tổ chức đảng trực thuộc Trung ương quản lý phải báo cáo Ban Tổ chức Trung
ương; chức danh thuộc diện Trung ương quản lý phải báo cáo Ban Tổ chức Trung
ương để báo cáo cấp có thẩm quyền.
Xử lý hành vi tham nhũng, tiêu cực trong công tác cán
bộ: Cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức vi phạm Quy
định này thì cấp có thẩm quyền xem xét, xử lý theo quy định. Đồng thời, cấp có
thẩm quyền xem xét, áp dụng các biện pháp xử lý sau:
a) Bị khiển trách thì sau thời hạn ít nhất 12 tháng kể từ ngày quyết định
khiển trách có hiệu lực thi hành mới được xem xét quy hoạch cán bộ. Không bố
trí làm công tác tham mưu, nghiệp vụ về tổ chức, cán bộ, kiểm tra, thanh tra.
b) Bị cảnh cáo thì xem xét miễn nhiệm. Sau thời hạn ít nhất 30 tháng kể từ
ngày quyết định miễn nhiệm có hiệu lực thi hành mới được xem xét quy hoạch cán
bộ. Không bố trí làm công tác tham mưu, nghiệp vụ về tổ chức, cán bộ, kiểm tra,
thanh tra.
c) Bị cách chức thì sau thời hạn ít nhất 60 tháng kể từ ngày quyết định
cách chức có hiệu lực thi hành mới được xem xét quy hoạch cán bộ. Không bố trí
làm công tác tham mưu, nghiệp vụ về tổ chức, cán bộ, kiểm tra, thanh tra.
d) Bị khai trừ ra khỏi Đảng thì đề xuất cơ quan có thẩm quyền xem xét buộc
thôi việc hoặc chấm dứt hợp đồng lao động.
Đối với các hành vi tham nhũng, tiêu cực trong công tác cán bộ có kết luận
vi phạm thì chuyển hồ sơ đến các cơ quan chức năng để xem xét, xử lý theo quy
định./.
Hải Lam Phương